banerpopr

 
Zasady utrzymania rzek w zgodzie z przyrodą

Art. 22 ustawy Prawo wodne:

1. Utrzymywanie śródlądowych wód powierzchniowych oraz morskich wód wewnętrznych polega na zachowaniu lub odtworzeniu stanu ich dna lub brzegów oraz na konserwacji lub remoncie istniejących budowli regulacyjnych w celu zapewnienia swobodnego spływu wód oraz lodów, a także właściwych warunków korzystania z wód.
2. Zakłady, które przez wprowadzanie ścieków do wód albo w inny sposób przyczyniają się do wzrostu kosztów utrzymania tych wód, ponoszą taką część kosztów, w jakiej nastąpił ten wzrost; podziału kosztów, na wniosek właściciela wody, dokonuje, w drodze decyzji, organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego.
3. Organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego, w drodze decyzji, stwierdza wygaśnięcie decyzji, o której mowa w ust. 2, jeżeli stwierdzi trwałe ustanie przyczyny wzrostu kosztów utrzymania wód.

 

Art. 67 ustawy Prawo wodne:
1. Regulacja koryt cieków naturalnych, zwana dalej „regulacją wód", służy poprawie warunków korzystania z wód i ochronie przeciwpowodziowej.
2. Regulacja wód polega na podejmowaniu przedsięwzięć, których zakres wykracza poza działania związane z utrzymywaniem wód, a w szczególności na kształtowaniu przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku naturalnego.
3. Regulacja wód powinna zapewnić dynamiczną równowagę koryta cieku naturalnego.

 

Kształtowanie koryta cieku polega na:

 

 
układ poziomy - kształtowanie rozwinięcia rzeki w planie (meandry),
 
 
przekrój poprzeczny - kształtowanie parametrów koryta (szerokość, głębokość)
 
 
przekrój podłużny - kształtowanie spadku zwierciadła wody i dna cieku,

 

Cele utrzymania wód i regulacji wód są bardzo zbieżne:

 

a) Zapewnienie właściwych warunków korzystania z wody poprzez zapewnienie optymalnych warunków ujęciom wody i zrzutom ścieków

 

30

 

b) Ochrona przeciwpowodziowa

 

 

 
 c) Ochrona gruntów i mienia przylegającego do rzeki

 

28

 

d) Ochrona przyrody

 

Porosty wiklinowe na koronach budowli regulacyjnych tworzą ekotonowe strefy buforowe, blokujące przedostawanie się do rzeki substancji organicznych i biogenów.

 

Zabudowa regulacyjna utrwala i zabezpiecza biotopy i biocenozy nadrzeczne, w tym lasy łęgowe, miejsca lęgu, gniazdowania itp.

 

Konstrukcje faszynadowo - kamienne stanowią podłoże czynne, w którym zachodzą procesy biofiltracji wód (samooczyszczania).

 

Starorzecze Warty w rejonie Radzewic

 

 


Rodzaje budowli regulacyjnych


 

 

Utrzymanie wód i regulacje, realizowane są przy pomocy budowli, które są przyjazne dla środowiska - o konstrukcji faszynadowo - kamiennej, umocnione kamieniem naturalnym lub wikliną zdolną do wegetacji (faszynada - materiał wiklinowy)

 

Rozróżniamy następujące rodzaje budowli: tama równoległa, opaska brzegowa, ostroga, materac faszynowy, przetamowanie.

 

 

MATERAC FASZYNOWY

 

 

 

 

PRZEKRÓJ OPASKI

 

 

 

 

PRZEKRÓJ TAMY RÓWNOLEGŁEJ

 

 

 

 

PRZEKRÓJ OSTROGI

 

 

 

Przykłady utrzymania brzegów


 

 23

 

25